Miejsce
internetu w promocji (internet a pozostałe media)
Internauci
a tygodniki i dwutygodniki
Internauci
a czytelnictwo miesięczników
Ewolucja
form reklam internetowych
Klasyfikacja
form reklamy internetowej
d. Reklamy wysyłane użytkownikom:
Internet staje się dla reklamowdawców i mediaplanerów alternatywą w stosunku do mediów tradycyjnych. Szybki jego rozwój i zasięg sięgający prawie 30 proc. społeczeństwa pozwala marketerom przenosić budżety reklamowe do internetu, który daje bezpośredni dostęp do Klientów i kanału dystrybucji on-line.
W części pierwszej tego rozdziały przedstawione zostanie miejsce
internetu w konsumpcji mediów. Część ta jest oparta na badaniu konsumpcji
mediów przeprowadzonym przez firmę Gemius SA w dniach 21-27 października 2004.
Badanie konsumpcji mediów, przeprowadzone przez firmę Gemius SA w dniach
21‑27 października 2004 roku, wskazuje na to, że internauci to aktywni
odbiorcy wszelkich mediów. W dniu poprzedzającym badanie 70,3 proc. internautów
oglądało telewizję, 58 proc. przeglądało strony www, a 57,6 proc. słuchało
radia[1].
Wyniki badania wskazują, że korzystanie z internetu nie powoduje spadku zainteresowania internautów mediami tradycyjnymi. Z badania wynika, że internauci czytają bardziej ambitną niż ogół Polaków prasę, bardziej rozrywkowo podchodzą do słuchania radia.
Internauci codziennie korzystający z internetu najczęściej przeglądają strony www (87,9 proc.) i sprawdzają pocztę (80,9 proc.). Zachowanie to nie powoduje jednak ograniczenia konsumpcji mediów tradycyjnych – aż 71,2 proc. z nich w dniu poprzedzającym badanie oglądało telewizję, prawie 60 proc. słuchało radia, a 47,5 proc. czytało prasę codzienną.
Internaci intensywnie wykorzystują internetowe wersje mediów tradycyjnych. 59,5 proc. internautów w dniu poprzedzającym badanie przynajmniej raz czytało elektroniczną wersję dzienników, a radia przez internet słuchało prawie 45 proc. objętych badaniem konsumpcji. Zapewne ze względów ograniczony dostęp do szybkich łączy, najmniejszą popularnością cieszy się oglądanie telewizji za pośrednictwem internetu.
Z badania firmy Gemius SA, wynika zależność pomiędzy częstotliwością korzystania z internetu, a zainteresowaniem konsumpcją mediów tradycyjnych on-line. Badani, którzy codziennie korzystają z internetu, o wiele częściej niż pozostali wykorzystują sieć przy odbiorze mediów tradycyjnych, zwłaszcza radia.
Rysunek 21 Korzystanie z internetowej wersji tradycyjnych
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Rysunek 22 Korzystanie z internetowej wersji tradycyjnych mediów (kategorie
wiekowe)
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Badanie konsumpcji mediów, wskazuje a to, że dla internautów najważniejszym medium tradycyjnym jest telewizja. Aż 66,4 proc. objętych badaniem firmy Gemius SA internautów wskazało, że w dniu poprzedzającym badanie oglądało telewizję TVN. Wynika to zapewne z tego, że TVN aktywnie promuje się w internecie, a w szczególności na portalu onet.pl, który należy do tej samej grupy kapitałowej.
Oglądanie telewizji on line nie jest tak popularne, jak tradycyjna telewizja. 16,2 proc. wszystkich badanych deklarowało, że ogląda telewizję przez internet – wynika to zapewne z drogiego dostępu do szerokopasmowego internetu.
Rysunek 23 Oglądanie telewizji przez internet
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Oglądanie telewizji on line, jest jednak okazjonalne – jedynie 2 proc. badanych, którzy zadeklarowali, że oglądają internetową telewizję, twierdzi, że robi to codziennie.
Radio on line jest o wiele popularniejsze wśród internautów niż telewizja. Aż 44,6 proc. respondentów deklaruje, że słucha radia przez internet, przy czym najliczniejszy odsetek słuchaczy stanowią internauci codziennie korzystający z sieci (63,4 proc.) 26,6 proc. badanych, którzy słuchali radia on-line deklaruje, że robiło to tylko raz w miesiącu, 35,3 proc. rzadziej niż raz w miesiącu. Jak więc widać, słuchanie radia przez internet jest popularniejsze niż oglądanie telewizji on-line.
Rysunek 24 Słuchanie radia przez internet
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Prasa codzienna, jest najpopularniejsza wśród internautów korzystających on line z mediów tradycyjnych. Aż 59,4 proc. internatów deklarowało, że każdego dnia przegląda prasę codzienną w internecie. Najpopularniejsza wśród nich jest Gazeta Wyborcza (51,8 proc.), Rzeczpospolita (21,2 proc.) i Fakt (16 proc.). W porównaniu z preferencjami wszystkich Polaków widoczne są istotne różnice, jeżeli chodzi o najczęściej wybierane tytuły dzienników.
Najpopularniejszym tygodnikiem wśród internautów jest Newsweek - ostatnie wydanie czytało 24,8 proc. badanych, którzy zadeklarowali, że czytali jakikolwiek tygodnik/ dwutygodnik.
Rysunek 25 Czytelnictwo ostatniego wydania tygodników/ dwutygodników wśród
internautów/ Podział ze względu na częstotliwość korzystania z internetu
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Na czytelnictwo prasy wpływ ma branżowość wydawnictw – mężczyźni częściej deklarują czytanie Polityki, Wprost, Komputer Świata, Angory, To i Owo, Piłki Nożnej oraz czasopism poświęconych motoryzacji. Kobiety preferują tytuły takie jak: Gala, Tele Tydzień, Bravo, Cogito, Przyjaciółka, Naj, czy Przekrój.
Rysunek
26 Czytelnictwo ostatniego wydania tygodników/ dwutygodników wśród
internautów/ Podział ze względu na częstotliwość korzystania z internetu
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Jak wynika z badania Gemius, najpopularniejszym miesięcznikiem wśród respondentów okazał się National Geographic (12,5 proc. badanych czytało jego ostatnie wydanie) oraz Focus (12,3 proc.).
Rysunek 27 Czytelnictwo ostatniego wydania miesięczników wśród internautów/ Podział
ze względu na częstotliwość korzystania z internetu
Internauci to grupa, która bardzo często czyta miesięczniki związane z samym internetem i komputerami. Przykładem tego jest CD Action, który najczęściej czytali internauci w dniu poprzedzającym badanie.
Rysunek 28 Czytelnictwo miesięczników przez internet
Źródło: Gemius SA, gemiusAdHoc, październik 2004
Jak wynika z badania przeprowadzonego przez przez firmę Gemius SA na grupie ponad 10 tys. internautów, internet jest miejscem korzystania z mediów tradycyjnych. Sami internauci są zaś grupą zainteresowaną i dobrze znającą media tradycyjne. Zapewne wynika to z tego, że internauci mają ułatwiony dostęp do informacji, a co za tym często idzie chcą ją pogłębiać poprzez inne kanały. Interesujące jest także to, że najpopularniejszym medium tradycyjnym jest telewizja, która jest medium niewymagającym udziału użytkownika, co jest zupełnie niezgodne ze specyfiką internetu. Nasuwa się tutaj jeden wniosek, że internauci korzystając z internetu mają włączony odbiornik telewizyjny lub radiowy. Tym samym media tradycyjne zajmują rolę uzupełniającą dla internetu. Jest to zupełna rewolucja medialna, która przyciąga coraz większą liczbę reklamodawców.
Internet i jego specyfika, która pozwala w jednym miejscu przekazać zarówno obraz, dźwięk, tekst i wideo, bardzo szybko rozwinął wiele możliwość reklamy. W dniu dzisiejszym wszystkie narzędzia i technologie wykorzystywane w internecie, począwszy od stron www, poprzez pocztę elektroniczną a na programach komunikacyjnych kończąc, zostały przystosowane do reklamy. W ramach każdego narzędzia wytworzyły się specyficzne formy reklamy, które stale są rozwijane. Możliwości badania skuteczności poszczególnych kreacji i form reklamowych, stale zmieniają trendy wykorzystania poszczególnych form w internecie.
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez IAB, wysoka efektywność reklamy w postaci brandmark (odmiana reklamy warstwowej emitowana na niewidocznej warstwie na serwisie) spowodowała jej nagłą popularność w roku 2004.
Bardzo dynamicznie rozwija się także w internecie reklama w wyszukiwarkach internetowych. Jest to bardzo skuteczna forma reklamy, gdyż jej emisja następuje w wyniku konkretnego pytania zadanego przez internautę w wyszukiwarce. Pozwala to docierać do osób zainteresowanych reklamowaną tematyką.
Największym spadkiem zainteresowania, ze względu na spadającą skuteczność cieszy się reklama bannerowa. W 2004 roku spadek ten był już nieznaczny (z 22 do 21 proc.), co może oznaczać, że ta forma reklamy szczyt swojej popularności ma już za sobą[2].
Zgodnie ze specyfikacją IAB, podstawowy podział internetowych form reklamowych jest związany ze stopniem narzucania internaucie kontaktu z przekazem reklamowym. Pierwsze reklamy w internecie przypominały reklamę w prasie, która nie ograniczała kontaktu z treścią witryny. Przykładami takiej reklamy są wszelkie formy banerowe – nie zasłaniają one treści redakcyjnych na serwisie, a internauta decyduje czy ma ochotę na interakcję z serwowanym przekazem reklamowym. W związku ze spadkiem skuteczności reklam banerowych, wprowadzano sukcesywnie reklamy typu „pull”, które umożliwiały przerywanie kontaktu z treścią witryny w celu emisji przekazu reklamowego. Reklamy tego typu kojarzą się z formami telewizyjnymi i radiowymi, które zmuszają do zapoznania się z przekazem reklamowym, by móc korzystać z interesującej użytkownika treści.
IAB wprowadziło jednak inną klasyfikację, która pozwala klasyfikować reklamy według kryterium technologii wykonania.
Większe możliwości klasyfikacji form reklamy daje podział według kryterium technologii wykonania. Poniższe definicje form reklamowych pochodzą z raportu rocznego IAB za rok 2004. Za IAB podstawowe formy reklamowe dzielą się na:
a. Formy bannerowe - rozumiane jako reklama umieszczona w określonym miejscu w strukturze strony. Wyróżniamy tu następujące rodzaje kreacji:
i. button – niewielki, zazwyczaj prostokątny element graficzny. Dopuszcza się dość duże zróżnicowanie rozmiarów tej formy reklamy – brak dominującego standardu.
Rysunek 29 Kreacja reklamowa - Button
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
ii. banner – prostokątna forma, umieszczana zazwyczaj na górze strony. Niegdyś najpopularniejsza forma reklamy internetowej, obecnie jej wykorzystanie maleje. Rozmiar 468x60 pikseli.
Rysunek 30 Kreacja reklamowa - banner
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
iii. billboard – następca tradycyjnego bannera, rozmiar 750x100 pikseli. Umieszczany również na górze strony. Jego popularność rozpoczęła się wraz z upowszechnianiem się większej rozdzielczości monitorów – dotychczasowy banner gwarantował poprawną ekspozycję przy rozdzielczości ekranu 800x600 pikseli, ale „niknął” przy większych rozdzielczościach (i w połączeniu z dodatkowymi elementami graficznymi) – co bezpośrednio przekładało się na osiąganą efektywność.
Rysunek 31 Kreacja reklamowa - billboard
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
iv. skyscrapper – reklama pionowa, (ang. wieżowiec). Większa powierzchnia i nietypowy układ gwarantują podwyższoną ekspozycję treści. Zazwyczaj w rozmiarach 120x600 pikseli lub 160x600 (tzw. wide skyscrapper)
Rysunek 32 Kreacja reklamowa - skyscraper
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
v. rectangle – reklama śródtekstowa, otoczona treścią serwisu. Występuje w kilku rozmiarach, np. - 180x150, 300x250, 336x280 pikseli. Często postrzegany nie jako reklama, ale treść witryny.
b. Reklama pop – umieszczana w osobnym oknie, otwierającym się niezależnie do aktywnego okna przeglądarki:
i. pop-up – okno otwierające się nad serwisem, który aktualnie odwiedzamy, zazwyczaj kwadratowe, o rozmiarze 250x250 pikseli. Postrzegany jako najbardziej irytująca forma reklamowa, sprawdza się jednak przy niektórych typach kampanii. Niezbędne jest limitowanie ilości kontaktów jednego użytkownika z reklamą (tzw. capping).
Rysunek 33 Kreacja reklamowa - pop-up
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
ii. pop-under – okno otwierające się pod aktywnym oknem przeglądarki. Dużo większa powierzchnia (do 800x600 pikseli) umożliwia zawarcie bardziej skomplikowanych przekazów reklamowych. Ze względu na sposób wyświetlania – nie przerywa kontaktu z treścią serwisu – nie jest postrzegany jako forma irytująca.
Rysunek 34 Kreacja reklamowa - pop-under
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
iii. interstitial – kilkusekundowa, pełnoekranowa animacja uruchamiająca się po całkowitym załadowaniu (pre-load). Przypomina reklamę telewizyjną.
Rysunek 35 Kreacja reklamowa - interstitial
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
c. Reklama na warstwie - realizowana „na witrynie”, bez otwierania osobnych okien. Postrzegana jako inwazyjna – w tym przypadku również niezbędne jest ograniczanie częstotliwości kontaktu odbiorcy z reklamą:
i. brandmark – okienko otwierające się nad aktywnym oknem przeglądarki, ale w odróżnieniu od reklamy pop-up nie osobne okno, lecz element nałożony na warstwę. Może mieć dowolny kształt. Jego w pełni interaktywny charakter pozwala na pełną prezentację produktu.
Rysunek 36 Kreacja reklamowa - brandmark
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
ii. top layer – animacja realizowana na przezroczystej warstwie, nałożonej na serwis. Sprawdza się w kampaniach brandingowych. Daje nieograniczone możliwości kreacyjne.
Rysunek 37 Kreacja reklamowa - top-layer
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
iii. expand – reklama rozszerzająca się – to pojęcie najczęściej dotyczy form bannerowych, które po najechaniu kursorem rozwijają się, zwiększając powierzchnię (lub prezentują się w formie rozwiniętej, aby po kilku sekundach ekspozycji przejść do formy zmniejszonej). Pozwala na łatwiejszą prezentację bardziej skomplikowanych produktów i usług.
Rysunek 38 Kreacja reklamowa - baner rozwijalny 1
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
Rysunek 39 Kreacja reklamowa - baner rozwijalny 2
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
iv. scroll – reklama podążająca za użytkownikiem podczas przewijania strony w górę-dół w przeglądarce. Towarzyszy internaucie podczas zapoznawania się z całą treścią serwisu. Stosowana, gdy istotny jest dłuższy kontakt z reklamą.
i. e-mailing – elektroniczna wersja tradycyjnego mailingu. Listy reklamowe wysyłane do użytkowników kont pocztowych. Pomimo zalewu niechcianych wiadomości typu SPAM nadal jest to efektywna metoda dotarcia do internautów. Adresy pochodzą z udostępnianych danych z darmowych kont (np. portali) bądź rejestracji na serwisach tematycznych.
Rysunek 40 Kreacja reklamowa - emailing
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
ii. newslettery – wysyłane w treści e-maili do zarejestrowanych subskrybentów danego newslttera. Odbiorcy zainteresowani tematyką newslettera łatwiej przyswajają treść reklamy (jeśli oczywiście jest tematycznie zbieżna z treścią serwisu- kontekstowa).
e. Inne formy – wymykające się łatwej kwalifikacji formaty – bądź to ze względu na łączenie kilku typów reklam w jednym produkcie (np. sponsoring) bądź też pojedyncze, nie pasujące do żadnej z powyższych kategorii. Do takich form zaliczyć można między innymi:
e.
i. pozycjonowanie w wyszukiwarce – reklama tekstowa, opis i link do reklamowanego serwisu na priorytetowym miejscu listy wyników, po wybraniu określonych słów kluczowych w wyszukiwarce internetowej. Klasyka reklamy „pull” – dociera tylko do internautów zainteresowanych określoną tematyką. W Polsce wykorzystywane na wielokrotnie mniejszą skalę niż na świecie.
Rysunek 41 Kreacja reklamowa - link sponsorowany
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
ii. reklama kontekstowa w wyszukiwarce – stworzona pod kątem promowania sprzedaży konkretnych produktów. Jej główną zaletą jest to, że trafia do klientów szukających konkretnego produktu, a więc tych, którzy w danej chwili najprawdopodobniej są zainteresowani jego zakupem.
iii. akcje sponsoringowe – pojęcie bardzo szerokie, obejmujące wszelkie nietypowe działania promocyjne w sieci. Mogą być to np. artykuły sponsorowane, zmiany kolorystyki serwisu, prezentacja logo sponsora, znaki wodne (ang. watermark), łączenie wielu form reklamowych.
Rysunek 42 Kreacja reklamowa - watermark
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
Rysunek 43 Kreacja reklamowa - artykuł sponsorowany
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
i. streaming – reklama video, przygotowana w sposób umożliwiający odtworzenie filmu video bezpośrednio i w czasie rzeczywistym na komputerze internauty. Najczęściej jest to skrócona wersja reklam telewizyjnych.
Rysunek 44 Kreacja reklamowa - streaming
Źródło: www.instalsystem.pl, maj 2005
Jak widać, internet jest bardzo bogaty w środki przekazu reklamowego i ma dzięki temu przewagę nad innymi mediami, ponieważ można dostosować formy reklamowe do poszczególnych grup celowych. Nie tylko formy reklamowe świadczą o przewadze internetu, ale także to, że każdy kto zaczyna korzystać z internetu odsuwa na dalszy plan media tradycyjne, lub korzysta z nich poprzez internet, jak pokazują badania konsumpcji mediów przygotowane przez firmę Gemius SA.